گزارش نت واش؛ گاوخونی از حقابه زاینده رود محروم شد نت واش: سه ماه مانده به انتها سال آبی 1401- 1402 جدول منابع و مصارف حوضه آبریز زاینده رود در حالی ابلاغ گردیده که نیاز آبی پهنه 47 هزار هکتاری تالاب بین المللی گاوخونی نادیده گرفته شد. خبرگزاری مهر - گروه استان ها- ندا سپاهی: برپایه آمار سازمان هواشناسی از شروع سال آبی (مهرماه ۱۴۰۱) تا حالا یکهزار و ۵۰۰ میلیمتر در کوهرنگ سرشاخه اصلی حوضه آبریز زاینده رود بارندگی ثبت شده و در سایر زیر حوضه ها و رودخانه هایی که به زاینده رود می ریزند به ویژه در غرب و جنوب استان نیز بارش ها مطلوب و حتی بالاتر از میانگین دوره طولانی مدت بوده است. سهم صفر گاوخونی از آورد رودخانه زاینده رود با وجود این وزارت نیرو جدول منابع و مصارف این سال پربارش آبی را بعد از گذشت ۹ ماه در حالی تدوین و ابلاغ نمود که سهم تالاب بین المللی گاوخونی به عنوان حقابه دار اصلی حوضه زاینده رود از بیش از یک میلیارد و یکصد میلیون مترمکعب آورد پیش بینی شده در این سال، صفر است. طبق آن چه که در جدول منابع و مصارف حوضه آبریز زاینده رود در سال آبی فعلی برای محیط زیست در نظر گرفته شده ۶۳ میلیون مترمکعب آب تحت عنوان پایدار سازی جریان رودخانه است که برابر با میزان اختصاص سال آبی گذشته ۱۴۰۰- ۱۴۰۱ با میزان بارش کمتر بوده اما در عمل آبی جز سیلاب به سمت گاوخونی رهاسازی نشد. طی ۳ سال اخیر تنها آبی که به گاوخونی رسیده است سیلاب ناچیز هشتم مرداد سال ۱۴۰۱ و سرریز رودخانه شور دهاقان به زاینده رود در ۲۷ بهمن ماه سال قبل بوده و جریان کمتر از ۵۰۰ لیتر پساب فاضلاب جنوب و زهاب های کشاورزی تنها رطوبت بند شاخ کنار در فاصله ۱۰ کیلومتری تالاب را توانسته حفظ کند. سهم بندی و اختصاص عجیب وزارت نیرو و شرکت آب منطقه ای اصفهان برای پایداری محیط زیست رودخانه و نادیده گرفتن تالاب بین المللی گاوخونی در صورتی است که سازمان حفاظت محیط زیست نیاز آبی این تالاب را بر طبق سالهای کم بارش، نرمال و پربارش مشخص کرده است بطوری که برای مثال در سالهای کم بارش سهم نیاز آبی تالاب گاوخونی که وزارت نیرو باید تامین کند ۱۷۶ میلیون مترمکعب و محیط زیست و پایداری جریان رودخانه زاینده رود ۱۳۷ میلیون مترمکعب تعیین شده است. در سال پربارش آبی امسال در حوضه زاینده رود حقابه تالاب بین المللی گاوخونی در حالی نادیده گرفته شده که قبل تر علی سلاجقه رییس سازمان حفاظت محیط زیست در مسافرت به اصفهان به خبرنگار مهر گفته بود که اگر قرار باشد امسال هر گونه آبی در زاینده رود جاری شود حتما به میزان همان آب باید به گاوخونی برسد، پیگیر این مهم هستیم و وزارت نیرو مکلف است طبق سه حالت شرایط کم آبی، میان آبی و پر آبی که به این وزارتخانه ارائه دادیم حقابه گاوخونی را در ورودی تالاب (بند شاخ کنار) تحویل دهد. هفت میلیون مترمکعب آب از سرریز جریان سیلابی رودخانه شور دهاقان و زهاب های کشاورزی شرق اصفهان طی بهمن و اسفند سال قبل به تالاب بین المللی گاوخونی رسید، این در حالی بود که حسن ساسانی مدیرعامل شرکت آب منطقه ای اصفهان در نشست خبری اسفندماه گذشته با اشاره به هدایت ۱۲ میلیون مترمکعب جریان سیلابی به سمت تالاب در آن ایام، گفت: آرزو داریم با بارش های فروردین ماه بتوانیم حجم آب بیشتری به سمت گاوخونی رهاسازی شود. مدیرعامل شرکت آب منطقه ای اصفهان با تأکید بر این که آب موجود در رودخانه را کنترل نماییم و بخش عمده آن آورد میان حوضه ای است، اعلام نمود: در برنامه جدول منابع و مصارف که بزودی ابلاغ و سهم هر بخش مشخص خواهد شد و پیش بینی می شود سال آبی فعلی حدود یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون مترمکعب آورد رودخانه باشد آن چه که آورد میان حوضه است و آن چه که در جدول منابع و مصارف برای محیط زیست پیش بینی می شود، تلاش داریم تمام آنرا به سمت تالاب گاوخونی هدایت نماییم. برغم اظهار امیدواری مدیرعامل شرکت آب منطقه ای اصفهان، سهم نیاز آبی تالاب گاوخونی در جدول منابع و مصارف امسال در حالی صفر شده که تمام پهنه ۴۷ هزار هکتاری گاوخونی در قلب فلات ایران خشکیده و تشنه آب بوده و این درحالی است که برای کشت تابستانه نیز اختصاص هایی در نظر گرفته شده است. حقابه گاوخونی ۴۶۰ میلیون مترمکعب در سالهای نرمال بارشی در همین پیوند علی ارواحی متخصص زیست بوم های تالابی کشور به خبرنگار مهر می گوید: این شرایط بسیار دردناک است برای اینکه در سال آبی که یک هزار و ۵۰۰ میلیمتر بارش در سطح حوضه آبریز زاینده رود ثبت شده تنها ۶۳ میلیون مترمکعب به عنوان پایدار سازی جریان آب در رودخانه زاینده رود تعریف شده که بعید است این میزان آب در پایین دست به تالاب برسد و این در حالیست که همزمان برای مدیریت سیلاب ها و جریانات سیلابی نیز به طور مؤثر کار مهمی در اصفهان انجام نشده است. وی با اشاره به این که حقابه گاوخونی در وضعیت خشکسالی ۱۷۶ میلیون مترمکعب در سال و در سالهای نرمال بارشی، ۴۶۰ میلیون مترمکعب است، خاطرنشان می کند: در نظر بگیرید وسعت ۴۷ هزار هکتاری تالاب گاوخونی به جهت اینکه بتواند کارکردهای اکوسیستمی و زیست محیطی خودرا داشته باشد نیازمند دریافت چنین منابع آبی است اما متأسفانه شاهد می باشیم مقدار آبی که امسال به رودخانه زاینده رود اختصاص داده شده شاید چیزی نزدیک به یک دهم حقابه تالاب است که بی شک به تالاب نمی رسد. متخصص زیست بوم های تالابی ادامه می دهد: در نظر بگیرید حتی اگر در راه انتقال بهره برداری بدون مجوز و غیر قانونی توسط قسمتی از بهره برداران، کنترل شود مسئله دیگری چون نفوذ سطحی، زیر زمینی و تبخیر آب سطحی است که بطور قطع این میزان آب هم در اختیار تالاب قرار نمی گیرد و همچنان شاهد ادامه مشکلات تالاب گاوخونی خواهیم بود. تشدید فرونشست دشت های اصفهان با ادامه خشکی گاوخونی ارواحی با اشاره به پیامدها و چالش های خشکی تالاب گاوخونی، تصریح می کند: همچون مشکلات ناشی از خشکی گاوخونی که بسیار اهمیت دارد موضوع تشدید فرونشست در دشت های استان اصفهان است که بسیار بسیار پراهمیت و برای تضمین سلامت زیرساخت ها و ادامه ابنیه تاریخی ما و سلامت جوامع شهری و روستایی بسیار بسیار پر ریسک است. وی می افزاید: علاوه بر تشدید فرونشست زمین، انتشار گردوغبار از بستر گاوخونی را خواهیم داشت که بدلیل انتقال پساب ها و زهاب های کشاورزی به تالاب عناصر شیمیایی در بستر تالاب انباشت می شود. گردوغباری که از بستر گاوخونی منتشر شود آلوده به عناصری چون کادمیوم خواهد بود که به شدت سلامت جوامع انسانی را تحت تأثیر قرار می دهد. متخصص زیست بوم های تالابی با اعلان اینکه خشکی تالاب گاوخونی به ادامه بهره برداری کشاورری لطمه می زند، می گوید: متأسفانه در صورت ادامه دار بودن این وضعیت به مروز زمان شاهد خواهیم بود که اراضی کشاورزی پتانسیل حاصلخیزی را از دست می دهند. افرایش مهاجرت و حاشیه نشینی با ادامه خشکی گاوخونی ارواحی خاطرنشان می کند: ادامه خشکی گاوخونی نرخ مهاجرت را بیشتر می کند و گسترش حاشیه نشینی در نتیجه پدیده مهاجرت است و اگر شرایط گاوخونی به همین شکل باقی بماند عملاً فرصت های شغلی که با گردشگری فراهم می شود به فرصت های مولد تبدیل نمی شوند و در نتیجه چالش ها بخش های دولتی برای ایجاد اشتغال بیشتر می شود. وی می افزاید: باید توجه داشت که ریزگردهای گاوخونی چهار استان کشور را تحت تأثیر قرار می دهد و این مسئله در خود اصفهان که بسیار توریست پذیر است و پتانسیل گردشگری تاریخی و طبیعی بالایی دارد بسیار لطمه زا است برای اینکه ممکنست جذابیت استان اصفهان را برای جذب توریست پاین بیاورد و رونق اقتصادی گردشگری تحت تأثیر قرار گیرد. وزارت نیرو موظف به تامین حقابه گاوخونی است آرزو اشرفی زاده مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست کشور نیز با اعلان اینکه متأسفانه در سالهای اخیر هیچ آبی به تالاب گاوخونی نرسیده است، به خبرنگار مهر می گوید: در سال ۱۳۹۸ نیز که بارندگی های شدید داشتیم و بیش از ۲ هزار میلیمتر در کوهرنگ بارندگی شد، باز هم به گاوخونی آب قابل توجهی داده نشد. وی با اعلان اینکه طبق قانون سازمان محیط زیست مکلف به تعیین نیاز آبی تالاب ها و وزارت نیرو موظف به تامین آب برای آنهاست، خاطرنشان می کند: با پیگیری هایی که انجام دادیم، نیاز آب محیط زیستی تالاب گاوخونی را بارها طی مکاتبات گوناگون به وزارت نیرو اعلام کردیم و وزارت نیرو مکلف است که برنامه اختصاص خودرا برمبنای شرایط اقلیمی تعیین کرده و حقابه به گاوخونی اختصاص دهد. احمد وحیدی وزیر کشور نیز در بازدیدی که ۲۸ اردیبهشت امسال از تالاب گاوخونی داشت، با اعلان اینکه وزارت نیرو مسئول تامین حقابه گاوخونی است، اشاره کرد: احیای این تالاب دارای اهمیت زیست محیطی بوده و جزو برنامه های دولت می باشد که امیدواریم با راهکارهای مناسب و امکان پذیر احیای تالاب تحقق یابد. وی بر لزوم اصلاح الگوی کشت اشاره نمود و اظهار داشت: این مهم جزو طرح هایی است که روی آن کار شده و آماده است و اجرای آن منابع مالی نیاز دارد که تامین می شود. به گزارش نت واش به نقل از مهر، در ۲ سال اخیر رییس جمهوری، وزیر کشور، وزیر نیرو و رییس فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی از وضعیت تالاب بین المللی گاوخونی بازدید و بر احیای آن تاکید نمودند. با توجه به این وزارت نیرو همچنان تلاش دارد که نیاز آبی گاوخونی را نه از حوضه ابریز زاینده رود که از محل سیلاب های فصلی و احتمالی تامین کند و در جدول منابع و مصارف یکی از پربارش ترین سالهای آبی سهمی برای حقابه دار اصلی فلات مرکزی ایران در نظر نگرفته است. این در صورتی است که قانون حفاظت و احیای تالاب ها، وزارت نیرو را به تامین حقابه تالاب مکلف کرده و در بند ب ماده ۳۸ قانون برنامه ششم توسعه نیز بر حفاظت، احیا، مدیریت و بهره برداری مناسب از تالاب های کشور با مشارکت دستگاه های اجرائی و جوامع محلی خصوصاً در رابطه با تالاب های ثبت شده در کنوانسیون رامسر مانند گاوخونی تاکید شده که ضمن حفاظت و تثبیت، در روند بهبود قرار گیرند اما شوربختانه آن چه که در گاوخونی شاهد می باشیم تبدیل یک تالاب بین المللی به بیابان است. منبع: netwash.ir 1402/03/15 18:55:27 5.0 / 5 398 تگهای خبر: آب , خشكسالی , دستگاه , دولت این پست نت واش را می پسندید؟ (1) (0) تازه ترین مطالب مرتبط پیام تسلیت رئیس بنیاد ملی نخبگان به دنبال درگذشت ناباورانه نخبه علمی کشور بررسی مشکلات و معضلات رودخانه کن آیا منجمد کردن نان آنرا سالم تر می کند؟ محافظت از خاک را باید جدی بگیریم نظرات بینندگان در مورد این مطلب نت واش نظر شما در مورد این مطلب نام: ایمیل: نظر: سوال: = ۵ بعلاوه ۳