گفت وگوی تفصیلی نت واش با رییس كمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران مقصر اصلی خاموشی ها كیست؟ به گزارش نت واش هرچند در سالهای گذشته هم تأمین برق مصرفی کشور در تابستان همواره محل بحث و چالش بوده اما با آغاز خاموشی ها در ابتدای خردادماه، این سوال به وجود آمده که بحران برق در سال ۱۴۰۰ چه مبنایی دارد؟ به گزارش نت واش به نقل از ایسنا، بر مبنای اعلام مسؤلان توانیر، احیانا روند خاموشی ها حداقل تا یک ماه آینده ادامه خواهد داشت و در این زمان با بیان جدول خاموشی در شهرهای بزرگ در زمان بندی های مختلف، قطع برق ادامه خواهد داشت. کاهش بارندگی ها، کاهش ظرفیت تولید نیروگاه ها، استخراج ارزهای دیجیتالی و افزایش مصرف برق، بخشی از عواملی است که از جانب مقامات و کارشناسان در ایام گذشته بعنوان علت قطعی برق اعلام شده اما سوال اصلی اینجاست که صنعت برق ایران چگونه به چنین بحرانی رسید؟ رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران می گوید آنچه که امروز در صنعت برق کشور مشاهده می شود نتیجه عملکرد اشتباه در سیاست گذاری های کلان سالهای قبل است و برخی عوامل کوتاه مدت هم در تشدید شرایط فعلی نقش داشته اند. ایسنا در ارتباط با خاموشیها و علل آن که این روزها به مسئله روز مردم تبدیل گشته، گفت و گویی با حمیدرضا صالحی انجام داده که ماحصل آن در ادامه آمده است: - هرچند قطعی برق در تابستان سالهای قبل هم سابقه داشته اما آغاز خاموشی ها از آغاز خرداد برای مردم نگران کننده است. دلیل آغاز زودرس بحران در سال ۱۴۰۰ چیست؟ برای تحلیل آنچه که صنعت برق ایران در ایام گذشته با آن روبرو شده باید چند عامل را در کنار یکدیگر ببینیم. عوامل دراز مدت که بخشی از آن به نگاه کلان اقتصادی کشور در سال ها و دولت های گذشته برمی گردد و عوامل کوتاه مدتی که امسال با آن رو به رو هستیم. برای آنکه بدانیم چرا امروز با کمبود جدی برق مواجهیم باید این این عوامل را در کنار هم تحلیل نماییم. - در تحلیل عوامل بلندمدت، کدام تصمیمات اشتباه ما به شرایط امروز رسانده اند؟ همانطور که کارشناسان و فعالان اقتصادی در سالهای قبل بارها اخطار داده بودند، روند سرمایه گذاری های جدید در اقتصاد ایران با افت فاحشی روبرو شده و این روند هیچگاه اصلاح نشده است. ما در سالهای قبل تحت تأثیر دوره های مختلف تحریم، از سویی نتوانسته ایم سرمایه خارجی قابل توجهی جذب نماییم و از طرفی با عنایت به مشکلات جدی در سیاست گذاری های اجرایی، سرمایه گذاری داخلی هم به شدت محدود شده و با فشارهایی که بر فعالان بخش خصوصی وارد شده، حتی آنهایی که سرمایه گزاری نموده اند هم با محدودیت و چالش مواجهند. این مورد در صنعت برق هم دیده می شود و همانطور که از سال ها پیش این اخطار را می دادیم که جذب نشدن سرمایه های جدید در این عرصه به کاهش ظرفیت تولید و تأمین نیازهای کشور منجر می شود، امروز نتیجه بی توجهی به این هشدارها را می بینیم. - دولت در سالهای قبل اعلام نموده که فضای سرمایه گذاری در صنعت برق را برای بخش خصوصی باز گذاشته است و حتی نیروگاه هایی با محوریت این بخش فعالیت خویش را شروع کرده اند. چرا با توجه به این وعده در عمل سرمایه گذاری کافی صورت نگرفته است؟ ما متاسفانه هیچ تعادلی در سیاست های اجرایی خود در این عرصه نداریم. برای مثال در دولت های نهم و دهم و در دوره آقای احمدی نژاد دولت اعلام نمود که در حوزه نیروگاه های جدید ورود نمی کند و بخش خصوصی باید نقش محوری داشته باشد. با این وجود مقدمات حضور این بخش، اجازه تصمیم گیری و قیمت گذاری بر مبنای حقیقت ها و انجام حمایت لازم برای حضور سرمایه گذاران در این بخش به شکل جدی دنبال نشد. در دولت فعلی هم این مورد برای دوره ای طولانی مسکوت ماند و امروز سرمایه گذاران از یک طرف برای دریافت مطالبتاشان تحت فشار هستند؛ از سویی با عنایت به تصدی گری دولت، امکان تصمیم گیری مستقل ندارند و از طرفی با بدهی به صندوق توسعه ملی دست و پنجه نرم می کنند. با در کنار هم قرار دادن تمام این مسائل می بینیم که صنعت برق با ظرفیتی کمتر از آنچه که می توانست برق تولید می کند و همین مبحث مقدمه ای بر خاموشی هاست. - عامل اصلی پایین بودن تولید برق در نیروگاه ها چیست؟ آیا این وظیفه دولت بوده که ظرفیت را به حداکثر برساند یا بخش خصوصی فعال در نیروگاه ها؟ مسئولیت بهره برداری از نیروگاه های بخش خصوصی با سرمایه گذاران است اما باید پرسید که آیا مقدمات این تجدید قوا فراهم شده؟ نیروگاه ها برای افزایش بهره وری و به حداکثر رساندن میزان تولید احتیاج به زمان دارند. به صورت معمول اورهال (تعمیر و نگهداری) یک نیروگاه به حدود یک ماه زمان نیاز دارد. این مورد باید در یک برنامه ریزی کلان صورت گیرد که هر یک از نیروگاه ها زمان لازم را برای اورهال پیدا کنند. در زمانی که بار شبکه پایین است، سایر نیروگاه ها ظرفیت را جبران کنند تا هر نیروگاه بتواند ظرفیت خویش را اورهال اساسی کرده و بار دیگر به شبکه بازگردد. ما این فرصت را از دست داده ایم و ازاین رو در اوج بار شبکه، عملا نیروگاه ها زمان کافی برای به حداکثر رساندن ظرفیت تولید خویش را ندارند. - آیا در زمان فعلی و با عنایت به بحرانی که در ایام گذشته در صنعت برق به وجود آمده، امکان به حداکثر رساندن ظرفیت وجود دارد؟ در ایام گذشته نیروگاه ها تمام تلاش خویش را به کار بسته اند تا بتوانند تولید را به حداکثر برسانند و اگر احتیاج به اورهالی وجود دارد با نیمی از زمان معمول این اتفاق اجرایی شود اما با عنایت به عوامل کوتاه مدت موجود در هفته های گذشته، شرایط دشواری در پیش خواهیم - در کنار مسائل کلان، وقتی از عوامل کوتاه مدت صحبت می نماییم، دقیقا منظور چیست؟ چه مسائلی در سال ۱۴۰۰ رخ داده که در سالهای قبل وجود نداشته است؟ با توجه به این که خیلی از نیروگاه های ما برای تولید با حداکثر ظرفیت به ذخایر آبی احتیاج دارند، کاهش جدی میزان بارندگی یکی از عوامل فعلی است. هرچند ما اساسا با مشکل کم آبی مواجهیم اما مقایسه میزان بارندگی امسال در قیاس با مدت مشابه سال قبل نشان داده است که سال جاری از نظر میزان بارش باران شرایط بسیار دشوار بوده و همین مبحث خویش را در فعالیت نیروگاه ها نشان داده است. از طرفی گرمای هوا هم سال جاری زودتر از سالهای قبل خویش را نشان داده و همین مبحث میزان مصرف برق را بالا برده است؛ تا جایی که میزان مصرف فعلی برق در مقایسه با سالهای قبل به شدت افزایش پیدا کرده است. وزارت نیرو می گوید که امروز میزان مصرف و تقاضا برای برق حدودا ۹۰۰۰ مگاوات بیشتر از ظرفیت تولید است و ازاین رو شرایط دشوار شده است. - یکی از مسائلی که در طول روزها و هفته های گذشته بعنوان یکی از مقصران قطعی برق از آن یاد شده، استخراج ارزهای دیجیتالی و افزایش بار شبکه به سبب فعالیت ماینرهاست. چه سهمی از خاموشی ها را میتوان به استخراج کنندگان رمزارز نسبت داد؟ در بین عوامل کوتاه مدت بطور قطع میتوان سهمی را به استخراج ارزهای دیجیتالی اختصاص داد اما میزان این سهم بسیار محدود است. بر مبنای اعلام توانیر میزان بار مصرفی استخراج کنندگان رمزارز عددی بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ مگاوات است که بخشی از آنرا مجازها و بخشی را غیرمجازها می سازند. حتی اگر اینطور محاسبه نماییم که برخی ماینرها کشف نشده و مثلا مصرف آنها به ۱۰۰۰ مگاوات هم می رسد، باز هم در مقایسه با کمبود ۹۰۰۰ مگاواتی در شبکه نمی توان سهم اصلی را به آنها داد. وزارت نیرو اعلام نموده که فعالیت ماینرهای مجاز را متوقف کرده است اما با این وجود کمبودها جبران نمی گردد و ازاین رو باید به آنها سهمی داد اما نباید در این سهم اغراق کرد. - برای جبران این کمبود ۹۰۰۰ مگاواتی چه برنامه هایی پیشبینی شده که محقق نشده اند؟ ما بر مبنای برنامه ششم توسعه باید سالانه ۵۰۰۰ مگاوات ظرفیت جدید به شبکه برق اضافه می کردیم و عدد نهایی ظرفیت به ۱۰۰ هزار مگاوات می رسید اما در عمل این اتفاق نیفتاد و امروز ظرفیت کلی چیزی بیشتر از ۸۰ هزار مگاوات تخمین زده می شود که با عنایت به توضیحات بالا امکان فعال کردن تمام آن هم وجود ندارد. از طرفی باید بخشی از این افزایش ظرفیت به انرژی های تجدیدپذیر اختصاص می یافت که تنها بخش محدودی از آن اجرایی شده و سهم انرژی های تجدیدپذیر در صنعت برق ما شاید کمتر از یک درصد باشد. این عدد یک نگرانی جدی در سیاست های کلان و به روز در این عرصه بشمار می رود. - ایران در سالهای قبل در حوزه انرژی هسته ای فعالیت فراوانی کرده و نیروگاه های ما به کار خود ادامه می دهند اما شاهد فعال کردن آنها در شبکه توزیع برق نیستیم. علت این مورد چیست؟ هر کشور در اقتصاد باید بر مبنای ظرفیت های خود و مزیت نسبی که دارد فعالیت کند. مبحث انرژی هسته ای یک مبحث کلان و بالادستی است که مقامات کشور در ارتباط با آن تصمیم گیری می کنند. یک نظر کارشناسی در حوزه انرژی استفاده از ظرفیت هایی است که اقتصاد ایران از آن بهره مند است. ما یکی از بالاترین ذخایر گاز در جهان را داریم و این انرژی در کشور ما بسیار ارزان است. ازاین رو هزینه ای که برای ساخت و بهره برداری از یک نیروگاه هسته ای می شود، می تواند به ساخت چند نیروگاه تولید برق در کشور منجر شود و با هزینه کمتر بهره وری بالاتری را برای ما به وجود آورد. - یعنی نمی توان سهمی از تأمین برق در ایران را به انرژی هسته ای داد؟ بطور قطع این طور نیست. ما از چند دهه قبل برنامه ریزی جهت استفاده از نیروگاه های انرژی هسته ای برای تأمین برق را آغاز کردیم و اقداماتی که در نیروگاه هایی مانند بوشهر انجام شده هم همین مساله را نشان داده است. البته هنوز ظرفیت بالفعل تولید برق در این نیروگاه ها چندان بالا نیست اما گام های جدید توسعه در این بخش همچنان پیگیری می شود و میتوان انتظار داشت که ظرفیت آنها در شبکه فعال شود اما این ظرفیت در قیاس با نیازی که کشور امروز با آن روبه روست هنوز چندان بالا نیست. - در ایام گذشته وزارت نیرو برق خانگی را هم در لیست خاموشی ها قرار داده و این در حالیست که مردم تصور می کنند در برنامه های خاموشی باید برق خانگی را استثنا کرد. آیا چنین تفکیکی امکان پذیر است؟ براوردهایی که از مصرف برق در ایران وجود دارد، نشان داده است که حدود یک سوم از میزان برق مصرفی کشور به خانه ها اختصاص دارد و دو سوم دیگر در بخش های صنعتی و تجاری مورد استفاده قرار می گیرد. میتوان در مدیریت مصرف و خاموشی ها طوری برنامه ریزی کرد که بخش خانگی با محدودیت کمتری مواجه و کمبودها از سایر بخش ها جبران شود. - با عنایت به مشکلات اقتصادی که کشور با آن رو به رو بوده، برخی فعالان اقتصادی می گویند اگر برق آنها هم قطع شود، فشاری دوچندان را به آنها تحمل خواهد نمود و این مورد به ضرر اقتصاد کشور تمام می شود. این دیدگاه تا چه حد واقعی است؟ این مورد هم به مسائل کلان اقتصادی کشور باز می گردد. متاسفانه ما هیچ تفکیکی میان واحدهای مصرف کننده صنعتی برق ایجاد نکرده ایم و دولت به همه مصرف کنندگان یارانه ای گسترده می دهد که همین مبحث هم در فشار به نیروگاه ها و سرمایه گذاران نقشی بسیار کلیدی دارد. ما باید این تفکیک را قائل شویم که وقتی یک واحد صنعتی برق دولتی می گیرد اما محصول خویش را بدون قیمت گذاری به شکل آزاد به فروش می رساند یا با نرخ آزاد ارز صادر می کند باید با دیگر واحدها یا مصرف برق خانگی تفاوت داشته باشد. اگر این تفکیک را قائل می شدیم و قیمت را برای این واحدها واقعی می کردیم، از سویی مصرف کاهش می یافت و از طرفی امکان مدیریت در شرایط اینچنینی راحتتر می شد. 1400/03/04 09:43:41 5.0 / 5 544 تگهای خبر: آب , بازرگانی , بحران , برق این پست نت واش را می پسندید؟ (1) (0) تازه ترین مطالب مرتبط جانوری آبی با بادبانی کوچک وعده صادق نمونه تام رویارویی فاتحانه پیشانی جبهه اسلام با جبهه کفر است وزارت نیرو متعهد به احیای دریاچه ارومیه است روش ارزان ساخت الکتروکاتالیست تولید هیدروژن با طول عمر بالا نظرات بینندگان در مورد این مطلب نت واش نظر شما در مورد این مطلب نام: ایمیل: نظر: سوال: = ۳ بعلاوه ۱