تیلاپیای نیل آزموده را آزمودن خطاست

درحالی که صدور هرگونه مجوز جدید در زمینه پرورش ماهی غیربومی تیلاپیا ممنوع شده است، یک کارشناس گونه های دریایی غیر بومی می گوید که بهتر است که هرچه سریع تر نهادهای نظارتی و قضایی برای جلوگیری از طرح های تخریبی مانند طرح «تیلاپیای نیل» اقدام نمایند چونکه در صورت انتشار اینگونه های مهاجم در مناطق مختلف کشور عملا امکان مقابله کارآمد با آنها وجود ندارد.

به گزارش نت واش به نقل از ایسنا، اواخر دی ماه امسال صدور مجوز پرورش ماهی تیلاپیا به صورت موقت متوقف گردید. دلیل آن نیز شکایتی بود که مقابل عیسی کلانتری - رئیس سازمان حفاظت محیط زیست - در دادسرای کارکنان دولت عنوان شد و اصغر دانشیان - معاون توسعه مدیریت، حقوقی و امور مجلس سازمان حفاظت محیط زیست - در نامه ای خطاب به معاون محیط زیست دریایی و تالاب های این سازمان اصرار کرد که تا تعیین تکلیف این پرونده و صدور حکم نهایی تا اطلاع ثانوی از صدور هرگونه مجوز جدید در زمینه پرورش ماهی تیلاپیا خودداری شود.

صدور مجوز برای پرورش ماهی تیلاپیا به سال ۱۳۹۷ بازمی گردد. بااینکه ۱۰ سال قبل از این تاریخ در سال ۱۳۸۷براساس توافقنامه ای بین سازمان حفاظت محیط زیست و موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، ماهی «تیلاپیای نیل» بعنوان پروژه ای آزمایشی وارد مرکز تحقیقات آبزیان آب شور شهر بافق استان یزد شد.

حسین ولی خانی - کارشناس و محقق گونه های غیر بومی آبزی- در گفت و گو با ایسنا در این باره می گوید: پس از ورود ماهی «تیلاپیای نیل» بعنوان پروژه ای آزمایشی در کشور طی دهه ۸۰ اجرای آن پروژه تا اختتام ریاست جمهوری دوره یازدهم در مقیاس کوچک باقی ماند، با وجود پیگیری و تلاش سازمان شیلات و موسسه تحقیقات علوم شیلاتی جهت ستاندن مجوز تجاری پرورش تیلاپیا، سازمان حفاظت محیط زیست به سبب نگرانی های زیست محیطی با این درخواست موافقت نکرد.

تیلاپیا یکی از گونه های آبزی پروری است که در بعضی مناطق دنیا همچون شرق آسیا و آمریکای جنوبی در سطح گسترده پرورش داده می شود. دلیلهای مختلفی همچون انگیزه اقتصادی، سازمان شیلات ایران را نیز تشویق به معرفی ماهی تیلاپیا به صنعت آبزی پروری کرد و بگفته این کارشناس محیط زیست، با توجه به این ها در سال ۱۳۹۷، با وجود مقاومت و مخالفت کارشناسان و متخصصان مربوطه در سازمان حفاظت محیط زیست و پژوهشگران و متخصصان محیط زیست در سطح کشور، سازمان حفاظت محیط زیست مجوز پرورش ماهی تیلاپیا را در استان های واقع در بخش مرکزی کشور صادر کرد.
ماهیان تیلاپیا جزو گونه های مهاجم تلقی می شود
این کارشناس و محقق گونه های غیر بومی آبزی در پاسخ به این پرسش ایسنا که آیا معرفی اینگونه برای پهنه های آبی طبیعی کشور خطرناک می باشد، توضیح می دهد: ماهیان تیلاپیا توسط پژوهشگران و سازمان های بین المللی حفاظت از محیط زیست ازجمله IUCN - اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت - جزو گونه های مهاجم تلقی می شود و حتی ثابت شده است که تاثیرات نامطلوبی بر گونه های بومی و اکوسیستم های طبیعی دارد.

او ادامه می دهد: تجربه تلخ معرفی گونه های تیلاپیا زیلی و تیلاپیای آبی یا اورئوس که هم جنس گونه تیلاپیای نیل است به استان خوزستان سبب تاثیرات منفی اکولوژیک بر گونه های بومی و تاثیرات مخرب اقتصادی بر صیادان محلی و پرورش دهندگان ماهیان گرمابی شده است. این مسئله به ما یاد آوری می کند که در برخورد با ماهیان تیلاپیا باید به شدت احتیاط کرد و در صورت معرفی این ماهی به تعدادی از استان های کشور، به سبب نبود نظارت کافی توسط سازمان های مرتبط، تیلاپیا به صورت غیرقانونی به سایر استان ها نیز منتقل می شود و مشابه با سایر گونه های پرورشی بعد از چند سال در خیلی از مناطق کشور همچون استان های ساحلی دریای خزر دیده خواهد شد.
ورود گونه های گیاهی و جانوری مضر غیربومی به تالاب ها ممنوع است
بر اساس ماده ۳ قانون حفاظت، احیا و مدیریت تالاب های کشور - مصوب سال ۱۳۹۷ - ورود گونه های گیاهی و جانوری مضر غیربومی به تالاب ها ممنوعست و بر طبق این قانون سازمان حفاظت محیط زیست ملزم به تهیه فهرستی از اینگونه های مضر شده است. ولیخانی می گوید: گونه تیلاپیای نیل که مجوز توسعه پرورش آن صادر گردیده است در فهرست گونه های مضر قرار دارد. بدین جهت آشکارا مشخص است که در این مورد مغایر با قانون عمل شده و توجه به حقوق عامه به کلی نادیده گرفته شده است.

او در ادامه با اعلان اینکه گزارش ارزیابی ریسک معرفی ماهی تیلاپیا توسط یکی از کارشناسان موسسه تحقیقات علوم شیلاتی تهیه شده است که از ابتدا یکی از موافقان سرسخت معرفی اینگونه بود، اظهار می کند: این گزارش ارزیابی توسط کارشناسان مرتبط در سازمان محیط زیست نیز مورد تایید قرار نگرفت اما مجوز پرورش آن بدون در نظر گرفتن نظرات کارشناسی توسط رئیس این سازمان صادر شد.

این کارشناس و محقق گونه های غیر بومی آبزی تاکید می کند: موافقت با این پروژه بدون وجود گزارش ارزیابی ریسک آن، نشاندهنده نگرش ضد توسعه اصولی و پایدار می باشد که در نهایت منجر به آن شده است که تهدیدات، چالش ها و مخاطرات زیست محیطی پرورش تیلاپیا در نظر گرفته نشود.

ولیخانی با تاکید بر اینکه با اهمیت ترین عاملی که می تواند سبب اتخاذ تصمیمات غیرمحیط زیستی شود نبود نگاه بلند مدت در تصمیمات مربوط به توسعه است، تصریح می کند: درواقع سود اقتصادی کوتاه مدت طرح های توسعه مانند طرح توسعه تیلاپیا نگاه مدیران و تصمیم سازان را از توسعه اصولی و پایدار دور کرده است.

این کارشناس محیط زیست همین طور بر این مسئله تاکید دارد که سازمان حفاظت محیط زیست به سبب نقش نظارتی خود باید دارای استقلال عمل باشد ودرمورد مسائل مختلف تخصصی عمل کند.

او همین طور بر این باور است که عامل دیگر اتخاذ تصمیمات غیرمحیط زیستی در سازمان حفاظت محیط زیست این است که روسای این سازمان تخصص در رابطه با محیط زیست ندارند و زمانی که مدیری دید تخصصی علمی نداشته باشد با نگاه ساده انگارانه به موضوعات تخصصی، تصمیماتی می گیرد که کشور را گرفتار خسارت می کند.
در صورت ورود گونه ای مهاجم مانند تیلاپیا به محیط های طبیعی امکان حذف آن وجود ندارد
این کارشناس و محقق گونه های غیر بومی آبزی در آخر ضمن اشاره به اثرات مخرب ورود گونه های غیربومی و مهاجم به کشور می گوید: در صورت ورود گونه ای مهاجم مانند تیلاپیا به محیط های طبیعی عملا امکان حذف آن وجود ندارد بدین سبب پیشگیری و جلوگیری از ورود و معرفی اینگونه ها بهترین راهکار مدیریتی است، چونکه کشور را از هزینه های گزاف کنترل این آفات در آینده ایمن می کند. اگر مقرر است اقدامی توسط نهادهای نظارتی و قضایی برای جلوگیری از طرح های تخریبی مانند طرح تیلاپیا صورت گیرد زمان انجام آن حالا است، چونکه در صورت انتشار اینگونه ها در مناطق مختلف کشور عملا امکان مقابله کارآمد با آنها وجود ندارد.

منبع: نت واش

1399/11/10

23:41:30

0.0 / 5

1166

تگهای خبر: آب , تجاری , دولت , سازمان حفاظت محیط زیست

این پست نت واش را می پسندید؟

(0)