روایتی از صنعت چرم بعد از جنجال آفرینی بهنوش طباطبایی

روایتی از صنعت چرم بعد از جنجال آفرینی بهنوش طباطبایی به گزارش نت واش گرچه منتقدان استفاده از پوست حیوانات برای تولید پوشاك با انتشار كلیپ هایی از كشتار فجیع و ناراحت كننده ی حیوانات وحشی این شائبه را به وجود آوردند كه در ایران هم برای تولید كیف، كفش و پوشاك چرم، چنین فجایعی اتفاق می افتد، اما وضعیت صنعت چرم در ایران تفاوت هایی دارد.



پس از اظهار نظر بهنوش طباطبایی - بازیگر سینما و مدل تبلیغاتی یكی از برندهای چرم - درباره ی مزایای تولید چرم از پوست حیوانات، انتقادات زیادی به حرف های وی شد؛ عده ای از حامیان محیط زیست اعتراض خویش را به تولید چرم از پوست حیوانات وحشی مثل روباه، مار و كروكودیل ابراز كردند و عده ای دیگر از موضع پشتیبانی از حقوق حیوانات، حتی به تولید چرم از پوست دام هم اعتراض كردند.

برای نگاهی نزدیك تر به این صنعت و اطلاع از صفر تا صدِ تولید چرم، سراغ دست اندركاران این صنعت رفتیم. از شهرك صنعتی «چرم شهر» شروع كردیم؛ از جایی كه گذر پوست به آنجا می افتد: دباغی. در بازدید از كارخانه ی دباغی و تولید چرم، پای صحبت های مهندس «منصور مجیدی» نشستیم كه ۳۰ سال از عمر خویش را در این صنعت گذرانده و علاقه ی زیادی به كارش دارد.



برای او تولید چرم یك صنعت و تجارت است و حفظ مرغوبیت آن یك رسالت. وقتی از مزایای چرم و محاسن رونق این صنعت حرف می زند عشق و حسرت از لابلای كلماتش بیرون می ریزد؛ عشق خلق پارچه ای لطیف و مرغوب از پوست كثیف و متعفن یك حیوان و حسرت از لطمه هایی كه در این سال ها به این صنعت خورده است. او می گوید خیلی از كارخانه های بزرگ تولید چرم با صدها نیروی كار و میلیاردها تومان سرمایه تعطیل شده اند و كارخانه ای كه الان در آن مشغول می باشد تنها با ۲۰ درصد ظرفیت و با مشكلات مالی فراوان به كارش ادامه می دهد.

آقای مجیدی ما را در كارخانه گرداند و مراحل مختلف تولید چرم از پوست گوسفند، بز و گاو را تشریح كرد و از درجه بندی پوست هایی كه وارد كارخانه می شوند تا درجه بندی چرم هایی كه برای مشتریان ارسال می شوند را توضیح داد.

اما سفر ما تا چرم شهر در ۹۰ كیلومتری مركز تهران، بیشتر برای رسیدن به پاسخ یك سوال بود: آیا تولید چرم آنطور كه بهنوش طباطبایی گفته بود «به محیط زیست كمك می كند»؟

مهندس عزت الله فخرمنش، مدیر تولید یكی از كارخانه های تولید چرم كه بیشتر از سه دهه است در صنعت چرم فعالیت می كند، به اندازه ی مهندس مجیدی كارش را دوست دارد؛ او مهندسی شیمی خوانده و سروكارش با مواد شیمیایی ای است كه برای تبدیل «پوست فسادپذیر به چرم فسادناپذیر» استفاده می شوند.

او درباره ی مواد شیمیایی كه در این صنعت به كار می روند می گوید: «اكسید كروم در فرآیند تولید چرم نخستین پركننده و محافظ چرم است. مقاومت چرم به كروم بستگی دارد. اما مشكل ساز است. سولفور سدیم هم همینطور. اینها برای محیط زیست - هوا و آب - زیان آور است و كسانی كه در مجاورت آن باشند را هم اذیت می كند.»

فخرمنش اضافه می كند كه «الان در اروپا از مواد گیاهی برای تولید چرم استفاده می نمایند و مواد شیمیایی نظیر كروم بخاطر سمی بودنشان كنار گذاشته شده اند.»



كارخانه ی دباغی با هر مترومعیاری كه حساب كنید محیطی آلوده است؛ از آلودگی صوتی گرفته تا بوی بد و زمینی خیس از پساب بالابان هایی كه برای مقاوم سازی یا رنگ آمیزی پوست، آنرا ساعت ها درون محلولی از مواد شیمیایی می چرخانند.

پساب كارخانه از راه شبكه ی فاضلاب شهرك صنعتی چرم شهر به سمت تصفیه خانه جاری می شود. دلیل اصلی اینكه تمام كارخانه های تولید چرم در یك شهرك صنعتی، آن هم كیلومترها خارج از شهر جمع شده اند، ایجاد امكان مدیریت فاضلاب آنهاست. ازاین رو تصفیه خانه ی این شهرك صنعتی بخش حیاتی آن است.

برای پیشگیری از گسترش آلودگی محیط زیست، فاضلاب سمی كارخانه ها باید از مبدا یعنی داخل هر كارخانه، از فاضلاب معمولی آنها جدا و یك جا متمركز شود.

مهندس فخرمنش می گوید: «تصفیه ی فاضلاب این كارخانه ها با فاضلاب معمولی بسیار متفاوت می باشد و مواد شیمیایی كه در دباغی استفاده می شوند به همین راحتی پاك نمی شوند. با وجود اینكه این شهرك تصفیه خانه ی مخصوص این كار را دارد اما به طور كامل نتوانسته دغدغه های محیط زیستی را برطرف كند. برای نمونه اطراف شهرك صنعتی یك تالاب داشتیم كه فلامینگوها و مرغابی های مهاجر آنجا می آمدند اما از سال ۶۹ - ۷۰ كه شهرك صنعتی را به اینجا آوردند و فاضلاب شهرك به آن تالاب ریخت، دیگر پرنده ها اینجا نیامدند.»

او توضیح می دهد كه «امروزه در دنیا برای پیشگیری از آلودگی محیط زیست از مواد گیاهی برای تولید چرم استفاده می نمایند و در ایران هم امكان استفاده از این مواد صددرصد هست اما خب ما از اروپایی ها عقبیم؛ افزایش هزینه هم تأثیر دارد اما به هر حال آنها بخاطر محیط زیستشان این كار را می كنند. الان برای صادرات، از ما می خواهند كه از پركننده های گیاهی استفاده نماییم و كروم استفاده نكنیم؛ مخصوصاً انگلیس، ایتالیا و اسپانیا؛ اما سه چهار سال طول می كشد تا دانش روز به ایران راه پیدا كند. این كشورها خودشان استفاده از كروم را متوقف كرده اند.»

مهندس كه برای كار و گذراندن دوره های تخصصی حرفه ی خود به چند كشور اروپایی هم سفر كرده درباره ی تجربه ی ایتالیا در مقابله با آلایندگی صنعت چرم می گوید: «سولوفرا در ایتالیا بزرگترین شهرك صنعتی چرم سازی بود اما فقط بخاطر مسئله ی محیط زیست كلاً تعطیلش كردند. با فشار و تقاضای مشتریان خارجی احتمالاً تا چند سال آینده مواد گیاهی در ایران هم رواج پیدا می كند؛ البته تمام این مواد هم وارداتی است.»

وقتی خیالمان راحت شد كه در كارخانه های دباغی، پوست مار و كروكودیل و روباه و سمور را زنده زنده نمی كنند و دست كم به طور مستقیم باعث مرگ حیوانات نمی شوند، سراغ یك شركت تولید پوشاك چرم رفتیم تا ببینیم آن «كلاه پوست روباه» دردسرسازی كه یك صنعت را با چالش مواجه كرده، از كجا سر درآورده بود.



خسرو درفشه، مدیر طراحی و تولید یكی از برندهای مطرح پوشاك چرم درباره ی شائبه ی تولید چرم از پوست حیوانات وحشی مثل روباه یا حیواناتی غیر از دام های اهلی می گوید: «چنین چیزی در ایران عملاً امكان پذیر نیست چون برای تولید چرم مقدار پوست باید آنقدری باشد كه یك كارخانه ی دباغی خط تولید خودش را متناسب با پوست آن حیوان تغییر بدهد. بنا بر این اگر قرار باشد از پوست حیوانی غیر از دام های اهلی چرم تولید شود، باید آن حیوان در مقیاس صنعتی پرورش داده شود و پوست با حجم بسیار زیاد به دست بیاید.»

كسری كمندی، سرپرست بازاریابی این شركت هم با تأیید این مطلب اضافه می كند: «چرم حیوانات وحشی به دو صورت به دست می آید؛ یا از طبیعت یا به صورت پرورشی كه در ایران هیچ یك از این موارد وجود ندارد چون نه حیات وحش ما چنان غنایی دارد و نه شرع و قانون اجازه ی پرورش، ذبح و استفاده از پوست حیوانات حرام گوشت را به ما می دهد. به علاوه فروش چنین پوست ها و لباس هایی هم ممنوع می باشد و درصورت عرضه با آن برخورد می شود.»

او در مورد وجود پوشاك، كیف، كفش یا كلاه از پوست حیوانات مختلف در بازار هم می گوید: «چنین مواردی از دو حالت خارج نیست؛ یا پوست طبیعی نیست و یا كالای قاچاق است.»

او توضیح می دهد كه «در صنعت چرم روش ها و دستگاه هایی وجود دارد كه روی چرم گاو و گوسفند طرح پوست حیواناتی مثل مار و كروكودیل حك می شود كه امكان دارد فروشنده به افراد كم اطلاع بگوید كه پوست حیوان وحشی است. در مورد كالاهایی كه پوست طبیعی حیوان وحشی است هم باید گفت قیمت تمام شده ی چنین كالاهایی به قدری بالاست كه تنها ابر برندهای جهانی مثل «هرمس» و «شنل» آنرا تولید می كنند و با قیمت های چندهزاردلاری می فروشند كه قیمت آن به ریال باورنكردنی خواهد بود.»

در همین راستا سراغ مدیرعامل شركت تولید پوشاك چرمی رفتیم كه كالایی با عنوان «كلاه پوست روباه» روی سایت و كانال تلگرامی آن درج شده بود. مهدی یوسفی فر، مدیرعامل این شركت با اشاره به اینكه «برای ۳۵۰ نفر به طور مستقیم و حدود ۱۱ هزار نفر به طور غیرمستقیم اشتغال بوجود آورده است»، می گوید: سال ۶۸ همزمان با تحصیلم یك كارگاه كوچك كمربندسازی داشتم كه كمربندهای غیر چرم تولید می كردیم. بعد كمربندهای چرمی تولید كردیم و بازار خوبی پیدا كردیم چون آن زمان كالای چرمی باكیفیت زیاد تولید نمی شد. سال ۸۲ نام تجاری خویش را ثبت كردیم و امروز بزرگ ترین كارخانه ی تولید البسه و كیف چرمی را داریم و برای تولید كفش هم با حدود ۶۰ پیمانكار همكاری داریم.»

او با اشاره به اینكه «تولید چرم از پوست حیوانات غیرحلال گوشت جرم است و پیگرد قانونی دارد»، درباره ی «كلاه پوست روباه» توضیح می دهد: «موردی كه روی سایت ما بعنوان «كلاه پوست روباه» بارگذاری شده بود در واقع ناشی از یك اشتباه بود و باید عنوان «كلاه طرح پوست روباه» درج می شد. ما كلاه «پوست خرس» هم تولید می نماییم. آیا این پوست واقعی خرس است؟ ما در ایران چقدر خرس داریم كه به فرض قانونی بودن، آنها را كشتار نماییم و از پوستش كلاه درست كنیم؟»

در نهایت او انتشار این خبر را به «رقابت های درون این صنعت» نسبت می دهد و می گوید: «من در دفتر كارم یك پوست روباه قطبی دارم كه از نمایشگاهی در فنلاند خریدم. فكر می كنید یك كلاه از این جنس چند میلیون تومان تمام می شود؟ آیا كسی كلاهی با چنین قیمتی می خرد؟ كلاهی كه روی سایت ما برای فروش گذاشته شده بود كمتر از ۴۰۰ هزار تومان قیمت داشت و همین نشان داده است كه این یك سوءتفاهم بوده است.»

البته او اذعان می كند كه «مصاحبه ی بهنوش طباطبایی هم در گسترش حاشیه ها و اعتراض طرفداران حقوق حیوانات مؤثر بوده است.»



طباطبایی در یك مصاحبه ی ویدئویی با مجله ی فیلم درباره ی مزایای تولید چرم اظهار داشته بود: «اتفاقاً این كار خیلی به محیط زیست ما كمك می نماید. همانطور كه ما به قصابی می رویم و گوشت می خریم، چرا آن زمان نمی گوییم خوردن گوشت به قیمت كشته شدن یك حیوان است؟ اتفاقاً خیلی برای محیط زیست خوب است كه آن پشم و پوست حیوانی كه برای مصارف گوشتی، كشته شده را استفاده نماییم تا روی زمین باقی نماند. چون تولید میكروب و اتفاقات بدی را رقم می زند. این پوست و … باید بروند در یك سیستم دیگری استفاده شوند».

پس از آن مصاحبه بود كه حامیان حقوق حیوانات با انتشار تصویری از آن كلاه حاشیه ساز روی سایت این شركت، اظهارات او را به چالش كشیدند و گفتند ما گوشت روباه نمی خوریم و برای تولید این كلاه و نظایر آن، حیوانات وحشی فقط بخاطر پوستشان سلاخی می شوند.

اما آقای یوسفی فر درباره ی مصاحبه ی حاشیه ساز خانم طباطبایی می گوید: «این طفلك آمده صحبتی كند. درباره ی سینما تا می خواهید سوال كنید. مجری محترم باید رعایت یك بانوی محترم را كه تجربه ای هم ندارد می كرد. من اگر جای او بودم می گفتم بله این برند استاندارد و تولید داخلی است و برای پشتیبانی از تولید داخل این كار را كرده ام و كار بدی نكرده ام! به نظرم باید سریع و شفاف از این مورد می گذشت. اما یك دفعه از سؤالی درباره ی آخرین فیلمش پریدند به این سوال و او غافلگیر شد و نتوانست منظورش را برساند».

او باز هم تاكید می كند كه ادعای استفاده از پوست حیوانات، غیر از پوست دام های اهلی كلاً مردود است و می گوید: «نه محیط زیست ما آنقدر پر و پیمان است و نه من جایی را در كشور سراغ دارم كه حیوانی را صرفاً جهت استفاده از پوست آن پرورش بدهند و كشتار كنند. مردم باید بدانند كارخانه ها و برندهایی كه در ایران كار می كنند، با از بین بردن حیات وحش مخالفند و هیچگاه محصولی از چرم غیرحلال تولید نكرده اند و نمی كنند.»

البته حامیان حقوق حیوانات، برای دام های اهلی هم نگرانند و بحث های مفصلی در این باره در ایران و سطح دنیا وجود دارد. اما در ایران كه از نظر شرعی و قانونی استفاده از پوست حیوانات حلال گوشتی كه جهت استفاده از گوشتشان (نه فقط پوست) ذبح می شوند، مجاز است، فعالان صنعت چرم ذیل همین قواعد و احكام فعالیت می نمایند و مدعی اند كه هیچ گونه استفاده ای از پوست حیوانات حرام گوشت شامل اهلی یا وحشی از راه پرورش یا شكار در این صنعت وجود ندارد.

با این حال تنش و كشمكش بین توسعه ی صنعت و حفاظت از محیط زیست موضوعی قدیمی است و فعلاً پایانی برای آن متصور نیست. هر صنعتی همچون چرم مزایای خاص خویش را دارد: ایجاد اشتغال، افزایش تولید ناخالص ملی، ارزآوری و در یك كلام رونق اقتصادی. از جانب دیگر این صنعت هم مانند اغلب صنایع، محیط زیست را آلوده می كند و حامیان محیط زیست و حقوق حیوانات را نگران.
مرورگر شما از ویدئو پشتیبانی نمی نماید.
فایل آنرا از اینجا دانلود كنید: video/mp4

1398/02/26
15:57:15
5.0 / 5
4448
تگهای خبر: آب , آلودگی , بازار , تجاری
این پست نت واش را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب نت واش
نظر شما در مورد این مطلب
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۳ بعلاوه ۳
نت واش : کارواش اینترنتی

نت واش

کارواش در محل

کارواش netwash.ir - تمام حقوق سایت نت واش محفوظ است